EEG - EMG - SEP - MEP

Elektroensefalografi (EEG):

Saçlı deriden beyin aktivitelerin incelenmesini sağlar. En sık nöbet geçiren hastaların tanı ve tedavinin değerlendirilmesinde kullanılır. Bunun dışında beyin tümörlerinde, kafa travmalarında, uyku bozukluklarında, dejeneratif hastalıklarda, demansta ve bazı psikiyatrik bozuklukların tanı ve tedavisinin değerlendirilmesinde de kullanılan bir yöntemdir.

Ayaktan hastalara uygulanabilen ağrısız ve riski olmayan bir işlemdir. Saçlı kafa derisine elektrotlar bir yapıştırıcı yardımıyla yapıştırıldıktan sonra hastanın kafasını hareket ettirmeden uzanması veya oturması istenir. Elektrotlar elektriği taşıyan ve elektriksel aktivitenin izlenmesini sağlayan cihazlardır. Çekim sırasında hastadan derin nefes alması, gözlerini açıp kapaması istenir. Ayrıca ışık, ses ve bazen de bazı ilaçlarla beyin aktivitesindeki değişim değerlendirilir.
Rutin çekimler 30 dakika süreyle yapılmakta olup öncesinde hastanın tok olması istenir. Bazen hastalardan daha uzun süreli ve uyku dönemlerini de içeren “uyku deprivasyonlu EEG" çekilmesi planlanır. Bu gibi durumlarda hastanın bir gece önce en fazla 2-3 sat uyuması ve uykusuz olarak çekime gelmesi istenebilir.

Elektromiyografi (EMG):

Kas, sinir ve omurilik hastalıklarını değerlendirmede kullanılır. Kaslarda kasılmayı kontrol eden sinirlerin elektriksel aktivitesini kaydeder.

Sinir iletim çalışmalarında (NCV) incelenecek sinirle ilişkili kas veya deri bölgesi (duyusal sinirlerin incelenmesi için) üzerine elektrotlar yerleştirilir ve kasa giden sinirler elektrik ile uyarılarak kayıt alınır. Çekim bir saat kadar sürebilir.

EMG’de ise incelenen kasa elektriği iletebilen iğneler batırılarak kas hareketsizken ve kasılırken inceleme yapılır.

Hastalar genellikle işlemi rahatsız edici ve ağrılı bulabilmektedir.

EMG öncesinde kafein ve sigaranın 2-3 saat öncesinden alımının durdurulması ve vücut ısısının normal sınırlarda olması istenir.

Somatosensoriyel Uyarılmış Potansiyeller (SEP):

Dokunma hissi ile ortaya çıkan beyin aktivitesinin incelenmesi için uygulanan bir işlemdir. Omurilik hasarlarında ve multiple skleroz (MS) gibi hastalıklarda tanı amaçlı kullanılan bir yöntemdir. Genellikle ayaktan verilen hafif elektriksel uyaranının etkisinin saçlı deriye yerleştirilen elektrotlar yardımıyla beyinde yarattığı aktiviteyi kaydeder. İşlem yaklaşık yarım saat sürer. Hastanın işlem sırasında ayaktan verilen uyarı nedeniyle hafif bir rahatsızlık hisseder. Riski olmayan bir işlemdir. Bu işlem seçilmiş hastalarda ameliyat sırasında da yapılabilir.

Motor Uyarılmış Potansiyelleri (MEP):

Beyinden veya omurilikten verilen uyarının kasa iletimini değerlendiren bir tetkiktir. Omurilik hasarlarında, amiyotrofik lateral skleroz (ALS) gibi dejeneratif hastalıklarda tanı amaçlı kullanılan bir yöntemdir. Genellikle ön bacak kasındaki aktivite değerlendirilir. Bunun için bacağa elektrotlar yapıştırılır. Sonrasında beyinde bacağa hareket komutunu veren bölgeye ve omuriliğe elektriksel uyarı verilerek bacak kasındaki kasılma değerlendirilir. İşlemde hasta uyarı verildiğinde bir miktar rahatsızlık hissedebilir fakat bu rahatsızlık sadece birkaç saniye sürmektedir.

Epilepsi, beyinde tümör varlığı, kafa içi basınç artışı, kalp pili olan hastalarda kullanılması uygun değildir. Nadiren dilde (ani sıçrama etkisi ile) ve dizde yaralanmaya neden olabilir.

Bu işlem seçilmiş hastalarda ameliyat sırasında da yapılabilir.